Plastik Enjeksiyon Makinelerinde Servo Sürücü Önüne Konulan Servo Reaktörün Avantajları

Servo sürücü, bir servo motoru kontrol etmek için kullanılan elektronik bir cihazdır. Temel görevi, motorun hızını, konumunu ve torkunu hassas bir şekilde kontrol etmektir. Servo Reaktör ( diğer adları ile line reaktörü veya reaktans bobini ) AC hat gerilimi ile beslenen servo motor ve sürücüyü korumak , ömrünü uzatmak, daha verimli çalışmalarını sağlamak ve şebeke kalitesini arttırmak için önüne konulan bir ekipmandır.

Müşterilerimizin yatırım yaptığı plastik enjeksiyon makinelerinin uzun ömürlü ve enerji verimli olmasını her zaman ön planda tutan Hastek firmamız, Borche Plastik Enjeksiyon Makinelerinde Servo Reaktör ekipmanını fiyata dahil standart olarak yıllardır kullanan tek firmadır.

Servo sürücü, bir servo motoru kontrol etmek için kullanılan elektronik bir cihazdır. Temel görevi, motorun hızını, konumunu ve torkunu hassas bir şekilde kontrol etmektir. Servo Reaktör ( diğer adları ile line reaktörü veya reaktans bobini ) AC hat gerilimi ile beslenen servo motor ve sürücüyü korumak , ömrünü uzatmak, daha verimli çalışmalarını sağlamak ve şebeke kalitesini arttırmak için önüne konulan bir ekipmandır.

Müşterilerimizin yatırım yaptığı plastik enjeksiyon makinelerinin uzun ömürlü ve enerji verimli olmasını her zaman ön planda tutan Hastek firmamız, Borche Plastik Enjeksiyon Makinelerinde Servo Reaktör ekipmanını fiyata dahil standart olarak yıllardır kullanan tek firmadır.

Servo Sürücü Ne İşe Yarar?
Servo sürücüler genellikle şu amaçlarla kullanılır:
* Pozisyon kontrolü (örneğin CNC makinelerinde eksen hareketi)
* Hız kontrolü (örneğin konveyör sistemlerinde sabit hız sağlamak)
* Tork kontrolü (örneğin gergi sistemlerinde hassas baskı uygulamak)

Çalışma Prensibi
* Kontrol sinyali alır (genellikle bir PLC, CNC veya başka bir kontrol biriminden).
* Bu sinyale göre motoru besleyen akımı ve gerilimi düzenler.
* Geri besleme (encoder, resolver gibi sensörlerle) alarak gerçek pozisyon/speed ile hedef arasındaki farkı hesaplar ve düzeltme yapar.

Neden Reaktör Kullanılır?
Servo sürücü önüne reaktör koymanın başlıca sebepleri:

1. Harmonikleri Azaltmak
Sürücülerin çalışması, şebekeye harmonik akımlar gönderir.
Reaktör, bu harmoniklerin filtrelenmesine yardımcı olur ve şebekeye olumsuz etkilerini azaltır.

2. Ani Gerilim Yükselmelerine (Transient/Spike) Karşı Koruma
Şebekede ani dalgalanmalar olursa, reaktör bu darbeleri sönümleyerek servo sürücüyü korur.

3. Başlangıç Akımını Sınırlandırmak
Servo motor ilk kalkışta yüksek akım çeker; reaktör bu akımı yumuşatarak sistem elemanlarını korur.

4. Gürültü ve EMI (Elektromanyetik Girişim) Azaltımı
* Reaktörler, yüksek frekanslı elektriksel parazitleri azaltır.

Servo sürücüler ve servo motorlar ile birlikte reaktör kullanımı, doğrudan bir enerji tasarrufu sağlamaz, ancak dolaylı olarak enerji verimliliğine katkıda bulunabilir. Bunu aşağıdaki şekilde açıklayabiliriz:

1. Servo sistemlerin kendisi zaten enerji verimlidir
Servo motorlar:
* Yüksek verimlidir (%90 ve üzeri),
* Talebe göre çalışır (yük varsa enerji çeker),
* Geleneksel AC motorlara göre daha az enerji harcar.

Servo sürücüler:
* Hız, tork ve pozisyon kontrolü sayesinde gereksiz enerji tüketimini önler,
* Regeneratif enerji sistemleri ile (enerji geri kazanımı) çalışabilirler.

2. Reaktör enerji verimini dolaylı olarak artırabilir
Reaktörler, aşağıdaki yollarla servo sisteminin daha verimli çalışmasına katkı sağlar:

Örnek Durum:
Makine Tipi: 250 tonluk servo motorlu plastik enjeksiyon makinesi
Motor Tipi: Servo motor (hidrolik pompayı tahrik ediyor)
Sürücü Tipi: AC servo sürücü
Reaktör Durumu: Reaktör ile / Reaktörsüz karşılaştırması

1. Reaktörsüz Çalışma Durumu

* Şebekeye yüksek harmonik akımı yükleniyor (%35–40 THDi olabilir).
* Güç faktörü düşüyor (~0.75).
* Sürücü girişinde ani gerilim sıçramaları oluşabiliyor.
* Sürücü ve motor daha fazla ısınıyor (soğutma fanları daha çok çalışıyor).
* Ortalama tüketim: 19–21 kWh / saat

2. Reaktörlü Çalışma Durumu

* Harmonik akım düşüyor (örneğin %15 THDi’ye kadar).
* Güç faktörü iyileşiyor (~0.90 ve üzeri).
* Sürücü daha kararlı çalışıyor, termal kayıplar düşüyor.
* Şebekeye daha az reaktif yük bindiriliyor.
* Ortalama tüketim: 17–18 kWh / saat

Karşılaştırma

Sonuç
Bu örnekte, sadece servo sistemin kendisi klasik hidrolik makinelerle kıyaslandığında zaten %30–60'a kadar enerji tasarrufu sağlar.
Reaktör eklenmesi ise ilave %10–15 tasarruf ve ekipman ömründe artış sağlar. Özellikle şebekesi kirli (hassas olmayan) ortamlarda reaktör çok daha faydalı hale gelir.